Het moet niet altijd voor dezelfde zijn. Rubens in Antwerpen en Van Eyck in Gent trekken al voldoende de aandacht naar zich toe. Het wordt in die steden trouwens stilaan koppenlopen met de voortdurende toeristen stroom. Goed dus dat dankzij sponsoring van het KMSK Antwerpen de spotlights even naar een minder toeristische stad gaat.

Commentaar & foto’s: John Liem

Het moet niet altijd voor dezelfde zijn. Rubens in Antwerpen en Van Eyck in Gent trekken al voldoende de aandacht naar zich toe. Het wordt in die steden trouwens stilaan koppenlopen met de voortdurende toeristen stroom. Goed dus dat dankzij sponsoring van het KMSK Antwerpen de spotlights even naar een minder toeristische stad gaat.

Het KMSKA geeft een stevige zet en zo  kan Oudenaarde het sleutelwerk ”De rokers” krijgen van het Metropolitan Museum in New York; hierna komen ook andere bruikleengevers gul over de brug.

In de tentoonstelling zijn 26 van de 65 aan Brouwer toegeschreven schilderijen, te zien, naast werk van tijdgenoten als Frans Hals, Savery, Rubens en Rembrandt.

Met Adriaen Brouwer is er opnieuw een groot kunstenaar die uit de schaduw van de “tenoren” kan komen. In het Antwerpen Barok is het Michaelina Wautier die uit de schaduw van Rubens treedt en hier in Oudenaarde komt Adriaen Brouwer uit de schaduw van Pieter Bruegel de Oude.

Hoewel hoog ingeschat door zijn vakgenoten, onder wie Peter Paul Rubens, die maar liefst 17 schilderijen van Brouwer bezit, is de in Oudenaarde geboren maar naar Nederland verhuisde Brouwer, minder bekend bij het grote publiek. Misschien ligt het aan zijn kort, wispelturig en liederlijk leven en zijn bijzondere volkse stijl want, bij hem geen chique burgers maar boerentaferelen met vrolijke gezelschappen, personages uit de lagere klassen, die zich met lokale deernen ophouden in de tavernes; dit is een nieuwigheid in het Noorden en slaat in als een bom.

Hij wordt amper 34, maar laat een indrukwekkend oeuvre na en de 26 werken in de tentoonstelling, zijn afkomstig uit binnen- en buitenlandse topcollecties.

De tentoonstelling is een ware revelatie: met een inleidende film krijgt de bezoeker een beknopt overzicht van leven en werk van de meester.

Zuipende boeren, rokende zatlappen en hoerenlopers, ze passeren allen de revue, maar hij is vooral een meester in het vatten en tonen van emoties van het moment. Hij tovert expressieve gezichtsuitdrukkingen op het paneel, maar ook minuscule details zoals bv. een kat die opschrikt.

In De rokers duikt het enige bekende zelfportret van de schilder op: als rokende drinkebroer in een liederlijk gezelschap met clowneske figuren.

Kortom, Brouwer als een allrounder met een virtuoze techniek én een schrandere observator met zin voor dwarse humor, die ook het genretafereel meester is.

Brouwer introduceert de momentopname in de schilderkunst, hij is als het ware de voorloper van de fotografie of zelfs van de snapshot, waar onze huidige iPhoners of Instagrammers zo veelvuldig gebruik van maken.

De presentatie van de werken en de scenografie zijn op het niveau van de kwaliteit van de getoonde werken. Met de steun van het MSKA hebben ze werken kunnen verzamelen komende uit de vier windstreken en de presentatie en scenografie is al even succesvol. Nog maar eens het bewijs dat de musea of tentoonstellingszalen die afstappen van de klassieke white cube, succes oogsten. Hoe een klein museum groot kan zijn, In Oudenaarde gaat zijn werk moeiteloos de dialoog aan met zo’n 30 schilderijen van tijdgenoten als Rubens, Rembrandt, Hals en Teniers. Dat Brouwer een plek tussen die groten verdient, staat vast.

Wat zegt het museum

Adriaen Brouwer werd wellicht in Oudenaarde geboren als zoon van een tapijtwever van Oudenaardse wandtapijten. Vanuit kunsthistorisch oogpunt is Brouwers oeuvre van uitzonderlijk belang: als overgangsfiguur slaat hij een brug tussen de zestiende-eeuwse Bruegeltraditie en de landschaps- en genretaferelen van de volgende eeuw. Ondanks zijn roem in eigen tijd geniet Adriaen Brouwer vandaag (nog) niet de bekendheid van tijdgenoten als een Rubens of Van Dyck. Hij was nochtans zeer getalenteerd en zijn werk erg gegeerd; ondermeer Rubens en Rembrandt waren fervente verzamelaars. De toegankelijkheid en de gelaagdheid van zijn werk maken Brouwer een van de boeiendste schilders van de Lage Landen.

 

Praktisch

OPGELET : TIJDSLOT : Om je bezoek in optimale omstandigheden te laten verlopen, worden de tickets enkel met een TIJDSLOT verkocht.

TICKETS

individueel: 10,00 €

Basistarief + audiogids: 12,00 €

65+ (*) : 8,00 €

<12 jaar(*) : gratis

12-18 jaar (*): 1,50 €

19-25 jaar ($) : 5,00 €

 

Il ne faut pas que ce soit toujours les mêmes qui reçoivent les honneurs ; Rubens à Anvers et Van Eyck à Gand attirent déjà suffisamment d’attention et le flux de touristes devient d’ailleurs très (trop) important dans ces deux villes.

Grâce au sponsoring du KMSK d’Anvers les projecteurs peuvent se diriger sur une ville moins touristique. Et ce support du KMSKA est suffisamment important pour qu’Oudenaarde obtienne Les Fumeurs  du Metropolitan Museum de New York et cela incite ensuite d’autres prêteurs de suivre le mouvement.

Adriaen Brouwer est un autre grand artiste qui sort de l’ombre des “ténors”.

Chez Antwerpen Barok, c’est Michaelina Wautier qu’on a sorti de l’ombre de Rubens et ici à Oudenaarde, Adriaen Brouwer sort de l’ombre de Pieter Bruegel l’ancien.

Alors qu’il est fort apprécié par ses pairs, notamment par Rubens qui possédait pas moins de 17 de ses peintures, Brouwer est moins connu du grand public ; est-ce parce qu’il quitte Oudenaarde, sa ville natale, pour s’installer aux Pays-Bas, est-ce parce qu’après une vie assez volage et dissolue, il meurt fort jeune ou est-ce tout simplement parce que son style folklorique et populaire est nouveau et a l’effet d’une bombe au Nord du pays.

Chez lui, pas de citoyens chics mais des scènes de paysans, des personnages des classes inférieures qui boivent et s’amusent avec les filles dans les tavernes.

Bien qu’il n’ait que 34 ans quand il meurt, il laisse une œuvre impressionnante et dans l’exposition vous pouvez admirer 26 des 65 œuvres attribuées à Adriaen Brouwer. Ses œuvres proviennent de collections belges et étrangères et sont mises en dialogue avec le travail de contemporains tels que Frans Hals, Savery, Rubens et Rembrandt.

L’exposition est une véritable révélation et un film d’introduction donne aux visiteurs un bref aperçu de la vie et de l’œuvre du maître.

Fumeurs, buveurs, soudards, tous passent la revue mais son génie c’est les instantanés montrant les émotions du moment. Il fait apparaitre les expressions du visage ainsi que de petits détails, comme un chat effrayé. Dans Le Fumeur, on découvre l’unique autoportrait de l’artiste, buvant en fumant, accompagné de figures dissolues et clownesques.

En résumé, Brouwer est un allrounder virtuose et un observateur perspicace ayant un sens de l’humour acerbe qui capte admirablement les différentes scènes.

C’est lui qui introduit l’instantané dans la peinture, il est en fait, l’avant-coureur de la photographie ou encore du snapshot, que nos iPhoners ou Instagrammers actuels utilisent si souvent.

La présentation des œuvres et la scénographie sont au niveau de la qualité des œuvres montrées. Avec le soutien du KMSK Antwerpen, ils ont pu rassembler des œuvres en provenance

des quatre coins du monde et la présentation et la scénographie sont tout aussi réussies. Une fois de plus la preuve que les musées ou les salles d’exposition, qui abandonnent le white cubeclassique, récoltent du succès.

En quoi un petit musée peut être grand, à Oudenaarde ses œuvres sont en parfaite harmonie avec quelques 30 peintures de contemporains tels que Rubens, Rembrandt, Hals et Teniers. Que Brouwer mérite sa place parmi ces grands, est indubitable

 

Que dit le musée

Adriaen Brouwer, un grand peintre dont les œuvres sont exposées aux cimaises des grands musées. Issues de collections privées et publiques réputées en Europe et aux États-Unis, elles feront bientôt le déplacement à Audenarde. Une petite moitié de ses quelque 70 œuvres sera rassemblée pour la première fois. Que cet événement puisse de surcroît se dérouler dans la ville natale de Brouwer ne le rend que plus beau.

Brouwer était déjà célèbre de son vivant ; ses œuvres étaient très appréciées. Même les plus grands, comme Rubens et Rembrandt, en détenaient certaines. Ses tableaux sont réjouissants à regarder. Un vrai régal pour les yeux. L’œuvre de Brouwer est aussi comparé à celui de contemporains et disciples tels que Frans Hals, David Teniers, Joos van Craesbeeck.

 

BILLETS

Les billetsvendus sont horodatés. Une fois entré, vous pouvez rester aussi longtemps que vous le souhaitez.

Tarif de base + guide audio : 12 €

Tarif de base* : 10 €

< 12 ans : gratuit

12 – 18 ans : 1,50 €

ICOM : gratuit

+ de 65 ans : 8 €