Tegen het einde van de veertiger jaren van de vorige eeuw beleeft Floris Jespers (° 1889) wat wij vandaag een burn-out of laattijdige midlife crisis. Uitgekeken op alle kunststromingen, is hij duidelijk toe aan nieuwe impulsen.
En die vindt hij in Afrika, waar hij zijn zoon gaat bezoeken. En het is een ware openbaring; Afrika en vooral de Afrikaanse vrouw fascineren hem.
Tegen het einde van de veertiger jaren van de vorige eeuw beleeft Floris Jespers (° 1889) wat wij vandaag een burn-out of laattijdige midlife crisis. Uitgekeken op alle kunststromingen, is hij duidelijk toe aan nieuwe impulsen.
En die vindt hij in Afrika, waar hij zijn zoon gaat bezoeken. En het is een ware openbaring; Afrika en vooral de Afrikaanse vrouw fascineren hem.
In een open brief van 1954 aan de Gazet van Antwerpen schrijft hij: “… enige schuivende schimmen van huiswaarts kerende vrouwen, die in grenzeloze stilte en plechtigheid hun mystiek medevoeren. Een wereld van schoonheid. “ En hij vervolgt : “ … hun vormen, schouders, armen en handen, bij iedere beweging, een droom van gratie en rhythmen..”
Het lijkt mij overbodig nog meer uitleg of definities te geven als beschrijving van de tentoonstelling in Knokke. De tentoongestelde werken zijn kubistisch van invloed en verticaal opgebouwd: de figuren, vooral vrouwen, nemen haast de volledige hoogte van het werk in.
De verticale lijnen, die de prachtige kleuren ondersteunen, geven aan de werken een ritme dat doet denken aan muziekpapier.
Bij een uitstap aan de kust moet u zeker niet aarzelen om een bezoek te brengen aan de Scharpoord in het Zoute; deze kleine tentoonstelling is het zeker waard en het bezoek is gratis. Jammer dat er zo weinig ruchtbaarheid aan werd gegeven en ze van te korte duur is.
De mededeling van het Scharpoord
Een man van zeventig jaar die de eerste twaalf jaar van zijn leven in het toenmalige Belgisch Kongo woonde, geraakte geëmotioneerd toen hij voor een grote marktscène van Floris Jespers stond. Op de vraag wat hem zo aansprak, antwoordde hij: “de kleur en de beweging in het werk, net zoals de markten die ik gekend heb. En de afwezigheid van het detail. Wanneer je naar een massa kijkt, zie je ook niet de individuele gezichten. Wel de interactie, het gaan en komen van de mensen, het geluid van de gesprekken, de dans van de kleuren, de beweging, het leven, de zindering van de warmte. Het is alsof ik terug in Afrika op zo’n markt sta, met al haar geluiden en haar geuren.”
Floris Jespers was ondersteboven van de confrontatie met de Afrikaanse cultuur. Hij gebruikte zijn levenslange ervaring en kennis als schilder om de “ziel” van Afrika in kunst te vertalen, op een unieke en universele manier. Hiervoor combineerde hij een expressionistische toets, een uiterst rijk coloriet, een krachtige lijnvoering, en evolueerde hij in geen tijd van poëtisch figuratief tot sterk gestileerd. Het leidde tot indrukwekkende werken die een apotheose vormen van al wat hij voordien maakte. Met zijn Afrikaanse periode sloot Jespers opnieuw aan bij de internationale kunstscène, niet enkel omwille van de uitgebeelde thema’s, maar ook in de vormgeving en de compositie van zijn werken (kleur, lijn, expressie).
“Ik had dit alles moeten ontdekken voor twintig jaren”, schreef Jespers in een open brief aan Gazet van Antwerpen in 1954. En in dezelfde brief stond verder: “Dit alles is een weelde, die ik nooit heb gezien.”
Expo ‘58
Jespers krijgt de opdracht om voor het Kongolees Paviljoen van Expo ’58 een overweldigend schilderij te maken. Het wordt zijn synthese van Kongo.
Op een wandschildering van 10 op 30 meter schept Jespers op een persoonlijke, universele manier een beeld van het dorpsleven, de markten, de natuur met zijn rode aarde, de mannen maar vooral de vrouwen die draagster zijn van de Afrikaanse beschaving.
Voor dit grote schilderij schilderde Jespers een werk van 2 op 6 meter op doek, dat hij nadien uitvergrootte. Het grote werk zelf ging jammerlijk verloren. Het originele werk van 2 op 6 meter werd onlangs in een privécollectie ontdekt. Het is zonder twijfel het allerbelangrijkste werk uit de Afrikaanse periode van Floris Jespers. Het wordt voor het eerst aan het publiek getoond.
Jespers & Knocke
Vanaf 1927 verbleef Jespers regelmatig in Knocke, onder meer op de bovenste verdieping van een gebouw naast het Zwarte Huis, dat in opdracht van Dr. R. De Beir door Huib Hoste werd gebouwd. In 1935 liet Jespers het Vijfringenhuis bouwen aan de Graaf Jansdijk. Tijdens de oorlog verplichtten de Duitsers hem Knocke te verlaten. Eind 1944 keerde hij naar Knocke terug en kwam hij er wonen. Kort na zijn eerste Kongoreis verkocht Jespers het Vijfringenhuis.
Practisch
Meerlaan 32 Knokke
alle dagen 10-17
gratis
Vers la fin des années 40 du siècle précédent, Floris Jespers (°1889) connaît ce qu’on appellerait aujourd’hui un burn-out ou une midlife crisis tardive. Il estime avoir fait le tour de toutes les formes et tendances de la peinture et est à la recherche d’un renouveau.
Il se trouve en Afrique, où il rend visite à son fils. Et c’est la révélation !
L’Afrique, et surtout la femme africaine, le fascine.
Dans une lettre ouverte au journal Gazet van Antwerpen de 1954 il écrit : “… enige schuivende schimmen van huiswaarts kerende vrouwen, die in grenzeloze stilte en plechtigheid hun mystiek medevoeren. Een wereld van schoonheid. “ Et plus loin il poursuit :“ … hun vormen, schouders, armen en handen, bij iedere beweging, een droom van gratie en rhythmen..”
Il me paraît inutile d’ajouter de plus amples explications ou définitions pour décrire l’exposition de Knokke. D’influence cubiste, ses peintures exposées sont construites à la verticale : les personnages, surtout des femmes, occupent quasiment toute la hauteur de l’œuvre. Les lignes verticales soulignent une superbe palette de couleur, et donnent à ses peintures un rythme qui fait penser à du papier musique.
De passage à la côte, n’hésitez pas à faire un petit détour par le Scharpoord au Zoute ; cette petite exposition en vaut la peine et l’entrée est gratuite. Dommage qu’il n’y ait pas eu plus de publicité et qu’elle soit de courte durée.
infos pratiques
Meerlaan 32 Knokke
tout les jours 10-17
gratuit
