Het bezoek aan de tentoonstelling “Georgië: een verhaal van ontmoetingen” in het Jubelparkmuseum in Brussel laat een gemengde indruk achter. Ondanks een verzorgde presentatie slaagde de soberheid van deze collectie, die eerder etnografisch is, er niet in mijn enthousiasme op te wekken. De zalen staan vol met sieraden, flesjes en kleine sculpturen uit vergeten koninkrijken, maar het geheel lijkt gedompeld in een saaie sfeer zonder emotie.
De museale aanpak lijkt de formele presentatie van artefacten te begunstigen boven het levendig en relevant maken ervan voor de hedendaagse bezoeker. Het potentieel was echter aanwezig, met een geografische ligging op het kruispunt van de noord-zuid- en oost-westassen van het Euraziatische gebied. Helaas slaagt deze tentoonstelling er niet in een emotionele of intellectuele connectie tot stand te brengen: te veel namen van onbekende beschavingen, van kleine verloren koninkrijken waarmee gewone stervelingen geen enkele band hebben .
Ondanks de potentiële rijkdom van de Georgische geschiedenis en culturele ontmoetingen verzandt de tentoonstelling in een klassieke museale esthetiek die er niet in slaagt echt interesse te wekken of te stimuleren. Kortom, een verzorgde presentatie volstaat niet om leven in deze tentoonstelling te blazen, wat het risico met zich meebrengt dat de bezoeker met een gevoel van tekort aan emotie en passie achterblijft. Kenners zullen ervan genieten, maar anderen blijven zitten met een gevoel van kilte en distantie.
Het museum schrijft : Gesitueerd langs handelswegen die verbonden waren met de Zijderoute en omringd door ambitieuze grootmachten met expansiedrang, was Georgië als verbindingspunt tussen Oost en West een plek voor ontmoetingen en uitwisselingen. Deze interacties beïnvloedden het culturele landschap. Het resultaat is een erfgoed van ongekende rijkdom.
Al minstens 8000 jaar wordt in Georgië wijn geproduceerd. De wijntraditie vloeit samen met een geritualiseerde eetcultuur, gekenmerkt door een verfijnde keuken, die integraal deel uitmaakt van het erfgoed. Wijn is het oudste cultuurgoed van Georgië en dient als uitgangspunt van de tentoonstelling. De metallurgie – goud en brons – speelt eveneens een cruciale rol in de tentoonstelling. Vanaf de bronstijd werd verfijnde en weelderige edelsmeedkunst op het grondgebied van Georgië vervaardigd. Het is bovendien in Georgië dat de mythe van het Gulden Vlies zijn oorsprong vindt: de regio was bij de Grieken gekend om zijn grote rijkdom aan goud.
Na de Grieken, die er handelsposten vestigden, kruisten en confronteerden vele mogendheden elkaar op dit kleine maar begeerde gebied in de Kaukasus: Romeinen, Perzen, Arabieren, Byzantijnen, Mongolen en Ottomanen leverden een bijdrage aan de bijzondere smeltkroes van culturen maar lieten soms ook een pad van vernieling achter. Georgië, een christelijke natie sinds de 4e eeuw, worstelde om zich als land te vestigen tussen de omringende grootmachten. Het slaagde er glansrijk in tussen de 11e en 13e eeuw, de gouden eeuw van het verenigd Georgië, toen het land een culturele en economische bloei kende en onder het bewind van de emblematische koningin Tamar invloed won in het hele Midden-Oosten
Dinsdag – vrijdag : 9:30 – 17:00
Zaterdag – zondag – feestdagen : 10:00 – 17:00
10€
La visite de l’exposition “Géorgie : une histoire de rencontres” au musée du Cinquantenaire à Bruxelles laisse une impression mitigée. Malgré une mise en scène soignée, l’austérité qui émane de cette collection plutôt ethnographique n’a pas réussi à susciter mon enthousiasme. Les salles regorgent de bijoux, de flacons et de petites sculptures issues de royaumes oubliés, mais l’ensemble semble enfermé dans une ambiance ennuyeuse et dépourvue d’émotion.
L’approche muséale semble privilégier la présentation formelle des artefacts plutôt que de les rendre vivants et pertinents pour le visiteur contemporain. Le potentiel était cependant présent, avec une situation géographique à la croisée des axes nord-sud et est-ouest de l’espace eurasiatique. Malheureusement, cette exposition semble peiner à établir une connexion émotionnelle ou intellectuelle : trop de noms de civilisations inconnues, de petits royaumes perdus avec lesquels notre commun des mortels n’a aucun lien auquel se rattacher.
Malgré la richesse potentielle de l’histoire géorgienne et des rencontres culturelles, l’exposition s’embourbe dans une esthétique muséale classique qui ne parvient pas à captiver ou à stimuler véritablement l’intérêt. En somme, une mise en scène soignée ne suffit pas à insuffler de la vie à cette exposition, qui risque de laisser le visiteur sur sa faim en termes d’émotion et de passion. Les experts et connaisseurs se régaleront, mais les autres resteront sur une impression de froideur et de distanciation.
L’annonce officielle : À la charnière entre Orient et Occident, traversée par des voies commerciales reliées aux routes de la soie et objet des ambitions des grandes puissances qui l’ont de tout temps entourée, la Géorgie a été un lieu de rencontres et d’échanges dont elle a nourri sa culture. En résulte un patrimoine d’une richesse inouïe.
Vin, feu & mythes
On produit du vin en Géorgie depuis au moins 8000 ans. Il accompagne un art de la table ritualisé, à la cuisine raffinée, qui fait partie à part entière du patrimoine. Bien culturel le plus ancien de Géorgie, il servira de point de départ à l’exposition. Le travail du métal – or et bronze – occupera également une place cruciale dans le parcours. Dès l’âge du bronze, on développe sur les terres géorgiennes des pièces d’orfèvrerie d’une délicatesse et d’une somptuosité inouïes. C’est d’ailleurs en Géorgie que le mythe de la Toison d’Or trouve ses racines : la région était connue des Grecs pour sa grande richesse en or.
Après les Grecs, qui y installèrent des comptoirs commerciaux, de nombreuses puissances se croiseront et s’affronteront sur ce petit territoire tant convoité du Caucase : Romains, Perses, Arabes, Byzantins, Mongols et Ottomans contribueront au métissage si particulier de la culture, mais sèmeront parfois aussi la destruction sur leur passage. Chrétienne depuis le 4e siècle, la Géorgie a lutté pour s’affirmer au milieu des grandes puissances qui l’entouraient. Elle y parviendra brillamment entre le 11e et le 13e siècle, période de l’âge d’or de la Géorgie unifiée, qui rayonne alors économiquement et culturellement dans tout le Moyen-Orient, sous le règne de son emblématique Reine Tamar.
Dinsdag – vrijdag : 9:30 – 17:00
Zaterdag – zondag – feestdagen : 10:00 – 17:00
10€
