Wie het M KHA binnenstapt weet op voorhand dat het boeiend wordt maar ook dat flink wat breinwerk nodig zal zijn over de duiding van de werken. De hoofdmoot is de Turkse kunstenaar Alptekin. Zijn fascinatie gaat naar het verschil tussen de belofte van iets en de harde werkelijkheid. Er is een uitstekend bezoekersboekje en gaandeweg eigent men zich zijn denkpatronen toe en wordt het een fascinerende ervaring.
Wie het M KHA binnenstapt weet op voorhand dat het boeiend wordt maar ook dat flink wat breinwerk nodig zal zijn over de duiding van de werken. De hoofdmoot is de Turkse kunstenaar Alptekin. Zijn fascinatie gaat naar het verschil tussen de belofte van iets en de harde werkelijkheid. Er is een uitstekend bezoekersboekje en gaandeweg eigent men zich zijn denkpatronen toe en wordt het een fascinerende ervaring.
De ruimte van de benedenverdieping toont recente aanwinsten : o.a. Jan Cox, Frank West, Jan de Cock, Tordoir, Rinus Van de Velde, John Kerry Marshall…
Een indrukwekkende reeks werken maar ik heb toch geregeld naar de bezoekersfiches moeten grijpen voor wat achtergrondinformatie. Hetzelfde geldt voor de prachtige installaties van Otobong Nkanga ( ze was onlangs in de Canvasconnectie). Het wordt pas fascinerend als het duidelijk wordt dat alles draait rond onze obsessie voor alles wat ‘glittert’ en de uitbuiting van natuurlijke grondstoffen, mensen en het landschap.
De mededeling van het M KHA
Hüseyin Bahri Alptekin (Izmir, 1957–Istanbul, 2007) was gefascineerd door het verschil tussen de belofte van iets en de banale werkelijkheid. Deze belofte kon bestaan in de vorm van de naam van een goedkoop hotel dat de ervaring van een afgelegen plek suggereert, of het imago van een massaproduct dat weinig overtuigend luxe of exotisme simuleert. Alptekin was een kunstenaar die de ingrijpende gevolgen van het mondiale kapitalisme op het alledaagse zag, en de bewegingen van personen en goederen doorheen verschillende geografieën observeerde – in het bijzonder in de periode sinds de ineenstorting van de Sovjet-Unie. Hijzelf was ook een reiziger, bestudeerde vormen van brutaal kapitalisme op plaatsen die als randgebieden van de westerse moderniteit worden beschouwd. Het zijn de betekenisdragers en restanten van dit alles – de sporen van de ontluikende effecten van mobiliteit, marketing en beeldcirculatie – die Alptekin gebruikte als materiaal voor zijn kunst, als een middel voor het beschouwen van hun betekenis.
Hüseyin Bahri Alptekin, die deel uitmaakte van de eerste generatie Turkse kunstenaars die wereldwijd actief en nationaal invloedrijk waren, wordt beschouwd als een van de belangrijkste figuren uit de gevestigde hedendaagse kunstscène van Istanbul. De tentoonstelling Democratische luxe is een grote overzichtstentoonstelling van zijn oeuvre, en brengt werken samen die tijdens de twee decennia voor en na het nieuwe millennium werden geproduceerd. Sinds het begin van de jaren 90 richtte Alptekin zich op een breed opgezette artistieke productie die fotografie, sculpturen, installatie, neontekst, video’s en collages omvat. Het is ‘plastische kunst’ die de prozaïsche materiële kwaliteiten weerspiegelt van de ‘globale rommel’ die de stroom van het transnationale vrijemarktkapitalisme met zich meebrengt. Deze geografische ontwrichting keert regelmatig terug als een thematische lijn in een groot deel van zijn oeuvre, waarbij de voorstellingen worden onderzocht die een maatschappij maakt van ‘andere’ plaatsen die onze verlangens en stereotypen weerspiegelen.
Democratische luxe wil ons dichter bij de gedachteprocessen van de tentoongestelde werken brengen door middel van een selectie studies, tekeningen en notities uit het Alptekin-archief. De tentoonstelling beschouwt ook zijn samenwerkingsinitiatieven met andere kunstenaars, zoals de Bunker Research Group of het Sea Elephant Travel Agency, dat een ‘drijvend laboratorium’ wou organiseren waarmee kunstenaars en denkers de Zwarte Zee zouden kunnen bevaren; daarbij zouden kritische discussies en artistieke uitwisselingen worden ontwikkeld, terwijl de reis de route van het hoofdpersonage uit Jules Verne’s roman Keraban de stijfhoofdige (1883) zou volgen.
Practisch
M HKA – Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen
Leuvenstraat 32 2000 Antwerpen
T +32 (0)3 260 99 99
www.muhka.be
DI–WO en VR–ZO 11u00–18u00 DO 11u00–21u00
€ 8
Qui entre au M KHA sait d’avance que cela va être passionnant, mais mettra également ses méninges à contribution pour l’interprétation des œuvres. L’expo principale concerne l’artiste turc Alptekin. Sa fascination porte sur la différence entre la promesse de quelque chose et la réalité. Il y a un excellent livret du visiteur et petit à petit on entre dans le jeu et on commence à comprendre ses modes de pensée.
L’espace du rez-de-chaussée montre les acquisitions récentes. Quelques noms: John Cox, Frank West, Jan De Cock, Tordoir, Rinus Van de Velde, John Kerry Marshall …
Une impressionnante série d’œuvres, mais je dois avouer que j’ai souvent dû consulter les feuilles pour visiteurs pour y voir clair. La même chose vaut pour les belles installations d’Otobong Nkanga. Tout devient fascinant quand il devient clair que tout tourne autour de notre obsession pour tout ce qui brille et qui mène à l’exploitation des ressources naturelles, des hommes et du paysage.
Le communiqué du musée
Hüseyin Bahri Alptekin (Izmir, 1957–Istanbul, 2007) était fasciné par la différence entre ce qu’une chose promet et sa réalité banale. Cette promesse peut résider dans le nom d’un hôtel bon marché évoquant l’expérience d’un lieu lointain, ou dans la marque d’un produit fabriqué en série simulant de manière peu convaincante le luxe ou l’exotisme. Alptekin avait pris conscience des effets profonds du capitalisme mondialisé sur la vie quotidienne, observé le mouvement des personnes et des biens à travers le monde, en particulier durant la période qui a suivi l’effondrement de l’Union soviétique. Il était lui-même un voyageur, qui étudiait les manifestations du capitalisme sauvage émergeant dans des régions considérées comme les confins reculés de la modernité occidentale et il se servait de leurs indicateurs et de leurs vestiges – les traces laissées par une mobilité croissante, par l’essor des échanges commerciaux et de la circulation d’images – comme matériaux de sa pratique artistique et comme moyen de contemplation de tout ce qu’ils représentaient.
Membre de la première génération d’artistes turcs considérés comme actifs dans le monde entier et influent au niveau national, Alptekin est considéré comme une des figures les plus significatives de la scène artistique confirmée d’Istanbul. L’exposition Luxe démocratique est une rétrospective majeure de sa pratique, réunissant des œuvres produites durant deux décennies, à cheval sur les deux millénaires. Depuis le début des années 90, Alptekin se concentrait sur une pratique artistique très diversifiée, qui incluait des photographies, des sculptures, des installations, des textes en néon, des vidéos et des collages. De l’art plastique qui reflèteles qualités matérielles prosaïques de la « pacotille mondiale » apparue avec le flux de l’économie de marché capitaliste transnationale. Ce bouleversement géographique est un thème récurrent qui, tel un fil conducteur, parcourt une grande partie de sa pratique et analyse la façon dont une société représente « d’autres » lieux conformément à ses désirs et à ses stéréotypes.
Luxe démocratique aspire à nous plonger plus profondément dans le processus de pensée qui a précédé les œuvres exposées, à travers l’inclusion d’une sélection d’études, de dessins et de notes provenant des archives d’Alptekin. L’exposition se penche aussi sur ses initiatives de collaboration avec d’autres artistes, comme le Bunker Research Group, le Barn Research Group, ou le Sea Elephant Travel Agency qui désirait faire naviguer des artistes et des penseurs dans un « laboratoire flottant » sur la mer Noire, pour y développer des discussions critiques et des échanges artistiques tout en suivant la route empruntée par le protagoniste du roman de Jules Verne, Kéraban-le-Tétu (1883).
Infos pratiques
M HKA – Musée d’Art Contemporain à Anvers
Leuvenstraat 32 2000 AnversT +32 (0)3 260 99 99
E info@muhka.be
www.muhka.be
MAR–MER et VEN–DIM 11h00–18h00 JEU 11h00–21h00
€ 8
