À chaque visite à la fondation Boghosian de la villa Empain j’arrive à la même conclusion : le lieu est magique, fabuleux et sauve souvent les meubles pour l’expo en cours. Il y a à chaque fois un mélange de pièces superbes et une flopée d’œuvres de moindre intérêt : il faut dire que Ljubljana –
À chaque visite à la fondation Boghosian de la villa Empain j’arrive à la même conclusion : le lieu est magique, fabuleux et sauve souvent les meubles pour l’expo en cours. Il y a à chaque fois un mélange de pièces superbes et une flopée d’œuvres de moindre intérêt : il faut dire que Ljubljana -qui doit jouer le pôle oriental de cette expo- n’est pas le premier nom qui vient à l’esprit quand il s’agit d’art contemporain ! De plus, on a voulu installer un concept sophistiqué ou les pièces changent régulièrement de place ce qui fait qu’il n’y a aucune étiquette ni information et qu’on est totalement perdu. Pour s’orienter on n’a qu’un catalogue misérablement imprimé qui est remis à l’entrée. Le hall est impressionnant et on se prépare à une visite intéressante, mais l’enthousiasme retombe rapidement sauf pour un aménagement très réussi de la ‘ bibliothèque’ à l’étage. Une pièce est totalement vide, dans une autre deux personnes (artistes?) travaillent sur un ordi. Quand je leur ai demandé quel est la raison de leur présence on m’a répondu (en anglais) qu’ils montent un film très répétitif. Dans la cave on montre une vidéo dans une langue orientale dont le sens m’a totalement échappé. Pour le reste beaucoup de lithos, souvent bien mises en valeur dans un dispositif Bauhaus mais dont la pertinence à nouveau m’a échappé.
Allez voir pour la villa, sachant que ce n’est pas le Graal des expos en ce moment à Bruxelles.
Le communiqué
En 1962, Robert Rauschenberg expérimente différentes techniques de gravure en utilisant des plaques d’impression de journaux. Dans le processus, il voit se fendre la pierre lithographique et appelle la lithographie qui en résulte Accident. S’inspirant de cette expérience, Répétition est conçue comme un système au travers duquel circulent, au sein de la Villa Empain, images, objets et corps. L’exposition esquisse la distribution des arts visuels par delà les barrières nationales et idéologiques, avec une attention particulière accordée au pouvoir du hasard. Une sélection d’œuvres issues du Centre International des Arts Graphiques de Ljubljana et de la Galerie moderne est montrée en Belgique pour la première fois. Celle-ci a été réalisée par l’artiste Giles Round, incluant notamment la lithographie de Robert Rauschenberg. Aux côtés d’autres travaux de Sophia Al-Maria, Becky Beasley, Will Benedict, Andrea Büttner, Shannon Ebner, Konstantin Grcic, Joana Hadjithomas & Khalil Joreige, Sanya Kantarovsky, Heinz Peter Knes, David Maljkovic, Radenko Milak, Anna Ostoya et Roman Uranjek, la collection est régulièrement déplacée par les hôtes de l’exposition, occasionnant collisions et autres juxtapositions imprévues. Ces œuvres en mouvement voyagent au sein d’une mise en scène présentant des sculptures et séquences audiovisuelles. Ainsi les travaux d’Abbas Akhavan, Nairy Baghramian, castillo/corrales, Mike Cooter, Dexter Sinister, Latifa Echakhch, Deanna Havas, Ištvan Išt Huzjan, Hilary Lloyd, Jumana Manna, Otobong Nkanga, Lydia Ourahmane, Zin Taylor et Erika Vogt élargissent l’éventail d’expériences sensorielles proposées par l’exposition. A ces œuvres se joignent des travaux spécialement réalisés pour l’occasion: Giles Round a conçu des éléments scénographiques tels qu’une bibliothèque et des dispositifs sculpturaux, Mariana Telleria s’est appropriée le thème de l’accident pour créer un chandelier et Rirkrit Tiravanija a créé une œuvre en imprimant sur l’un des formats les plus emblématiques combinant le texte et l’image – la presse quotidienne. Répétition accueille également un projet parallèle : s’insinuant épisodiquement dans l’exposition, le chorégraphe Andros Zins-Browne présentera Already Unmade, une nouvelle performance conçue spécialement pour la Villa Empain. Le transfert d’une œuvre d’art de l’atelier vers l’espace d’exposition est un processus permettant la réception de celle-ci par un public, l’arrachant en ce faisant du contexte vivant duquel elle est issue. Cette exposition s’efforce, non de reproduire l’atelier dans le musée, mais de créer un contexte vivant au sein duquel les œuvres peuvent circuler, apportant un souffle de renouvellement permanent au sein de la Villa Empain.
Informations Pratiques:
L’exposition est accessible tous les jours, sauf le lundi, de 10h à 18h30.
Fondation Boghossian – Villa Empain
Centre d’art et de dialogue entre les cultures d’Orient et d’Occident
Avenue Franklin Roosevelt, 67 B 1050 Bruxelles
info@boghossianfoundation.be
www.fondationboghossian.com
Tel: +32 (0)2 627 52 30
10€
Bij elk bezoek aan de Boghosian foundation van de Villa Empain kom ik tot dezelfde conclusie: de villa is magisch, echt prachtig en vaak is het dit dat de meubels redt voor de tentoonstelling . Er is altijd een mix van enkele prachtige stukken en een hoop werken van matig belang: hierbij moet gezegd worden dat Ljubljana – die de oosterse pool van deze tentoonstelling uitmaakt – niet de eerste naam is die bij me opkomt als het gaat om hedendaagse kunst!
Daarenboven hanteren de organisatoren een vreselijk ingewikkeld concept waar de getoonde stukken regelmatig van plaats veranderen: geen aanwijzingen noch informatie dus en men loopt totaal verloren. Om je enigszins terug te vinden krijg je aan de ingang een gedrocht van een catalogus .
De ingangslobby is indrukwekkend en we bereiden ons voor op een interessant bezoek, maar het enthousiasme verdwijnt snel, met uitzondering van een mooie inrichting van de ‘bibliotheek’ op de eerste verdieping. Een kamer is helemaal leeg, in een andere werken twee mensen (kunstenaars?) op een computer. Toen ik hen vroeg wat de relevantie was van hun aanwezigheid zeiden ze (in het Engels) dat ze een zeer repetitieve film aan het monteren waren. In de kelderverdieping is er een video in een oosterse taal waarvan mij de betekenis volledig is ontgaan. Voor de rest veel litho’s, vaak in een installatie die aan Bauhaus refereert, maar waarvan de relevantie mij opnieuw ontging.
Het is een bezoek waard, maar vooral voor de villa. Er is beter te zien in Brussel.
De mededeling van de foundation
In 1962 was Robert Rauschenberg aan het experimenteren met druktechnieken, waarbij hij onder meer gebruik maakte van drukplaten voor kranten. Op een bepaald moment barstte een lithografische druksteen tijdens het proces. Het afgedrukte resultaat noemde hij ‘Accident’. De tentoonstelling Répétition is geïnspireerd op Rauschenbergs mislukte drukexperiment en is opgevat als een circulatiesysteem waarbij beelden, objecten en lichamen door de Villa Empain reizen. Ze laat zien hoe grafische kunst zich verspreidt, over nationale en ideologische grenzen heen, met speciale aandacht voor de productieve kracht van accidentele ontmoetingen. Ook werden er voor het eerst enkele werken van het Internationaal Centrum voor Grafische Kunsten van Ljubljana en van het Moderna Galerija naar België gehaald. Deze selectie, waartoe ook de lithografie van Rauschenberg behoort, werd gemaakt door de kunstenaar Giles Round. Samen met werken van Sophia Al-Maria, Becky Beasley, Will Benedict, Andrea Büttner, Shannon Ebner, Konstantin Grcic, Joana Hadjithomas & Khalil Joreige, Sanya Kantarovsky, Heinz Peter Knes, David Maljkovic, Radenko Milak, Anna Ostoya en Roman Uranjek zullen deze prenten geregeld verplaatst worden door de gastheren en -vrouwen van de tentoonstelling, wat leidt tot onvoorspelbare confrontaties en dialogen.
Samen met andere sculpturale en cinematografische werken, onder meer van Abbas Akhavan, Nairy Baghramian, castillo/corrales, Mike Cooter, Dexter Sinister, Latifa Echakhch, Deanna Havas, Ištvan Išt Huzjan, Hilary Lloyd, Jumana Manna, Otobong Nkanga, Lydia Ourahmane, Zin Taylor en Erika Vogt maken deze bewegende werken deel uit van een mise-en-scène waardoor de zintuiglijke beleving van de tentoonstelling wordt verruimd. Daarenboven krijgen ze het gezelschap van speciaal voor deze expo bestelde werken. Zo heeft Giles Round scenografische elementen ontworpen zoals een bibliotheek en enkele sculpturale modules, Mariana Telleria heeft het ‘ongeluk’ gekozen als motief voor een kandelaar. Rirkrit Tiravanija liet zijn werk drukken op één van de bekendste formaten waarbij tekst en beeld met elkaar worden gecombineerd: het dagblad.
De tentoonstelling verwelkomt ook een parallel project: nu en dan opduikend in Répétition brengt choreograaf Andros Zins-Browne Already Unmade, een nieuw werk dat speciaal voor de Villa Empain werd gecreëerd.
Door van het atelier naar de tentoonstellingsruimte te verhuizen, komen kunstwerken in contact met het publiek, maar zoals al vaak is vastgesteld, raken ze daarbij ‘ontworteld’, doordat ze uit hun levende context worden gerukt. Répétition probeert zeker niet het atelier na te bootsen binnen een museale context, maar een nieuwe levende ruimte te creëren, waarin de werken vrij kunnen circuleren en een aparte invulling geven aan de Villa Empain, in een proces van voortdurende vernieuwing.
Practisch
De tentoonstelling kan elke dag worden bezocht van 10 tot 18.30 uur, behalve op maandag.
Boghossian Stichting Villa Empain Centrum voor kunst en dialoog tussen de oosterse en westerse cultuur
Franklin Rooseveltlaan 67 B-1050 Brussel
info@boghossianfoundation.be
www.fondationboghossian.com
Tel.: +32 (0)2 627 52 30
10 €
