De naam van het museum zegt het onmiddellijk: Rockoxhuis; dit museum is een woonst dat is omgetoverd tot museum. Kleine kamers en gangetjes in de plaats van die grote, koele zalen die in de meeste musea te vinden zijn. Dit geeft veel meer atmosfeer en kunstwerken komen meer tot hun recht. Het tweede voordeel van een “huis”, is dat naast de schilderijen aan de muur, ook nog andere kunstwerken te zien zijn zoals meubels en allerhande prachtig huisgerei.
John Liem
De naam van het museum zegt het onmiddellijk: Rockoxhuis; dit museum is 
een woonst dat is omgetoverd tot museum. Kleine kamers en gangetjes in de plaats van die grote, koele zalen die in de meeste musea te vinden zijn. Dit geeft veel meer atmosfeer en kunstwerken komen meer tot hun recht. Het tweede voordeel van een “huis”, is dat naast de schilderijen aan de muur, ook nog andere kunstwerken te zien zijn zoals meubels en allerhande prachtig huisgerei. Kunst zou nooit in hokjes mogen zitten; kunst en kunstambachten zijn een maatschappelijk product en er is een enorme wisselwerking of kruisbestuiving tussen al deze disciplines.
Naast het huis, heeft dit museum een tweede, misschien nog belangrijkere kwaliteit: het is in privébezit; het beheer door politici is zelden een succes voor musea; KBC is eigenaar sinds 1970.
Het Rockoxhuis is de woning van Nicolaas Rockox (1560 – 1640). Rockox was burgemeester van Antwerpen maar vooral humanist, verzamelaar en mecenas. O tempora, o mores!
In het Rockoxhuis lopen momenteel twee complementaire tentoonstellingen die zelfs apart, zeker de 
verplaatsing waard zijn: The Sky is the Limit (Het landschap in de Nederlanden) en Het Gulden Cabinet (Koninklijk Museum bij Rockox te gast)
The sky is the Limit, begint met Joachim Patinir (1483 – 1524) geboren in Dinant en in 1515 lid geworden van de Sint Lucas-gilde in Antwerpen. Hij mag gerust een baanbreker genoemd worden want hij is de eerste die het religieuze verlaat voor het landschap.
Daarnaast toont de tentoonstelling veertig schilderijen en tekeningen uit de collecties van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten (KMSKA) Antwerpen en het Museum Rockoxhuis, met daarbij 20 werken uit de Gemäldegalerie Alte Meister van Dresden. Samen een prachtige staalkaart van het beste uit de 16de en 17de-eeuwse landschappen, met werken van o.a. Rogier Van der Weyden, Hans Memling, Jan van Eyck, Peter Paul Rubens, Anthony Van Dyck, Joachim Patinir, Pieter Bruegel I, Jan Brueghel I, Roelant Savery en Salomon van Ruysdael.
Als leuk, en een beetje nodeloos, toemaatje worden deze meesterwerken in parallel gebracht met de video Travel (1996-2013) van David Claerbout (1969). De film is één lange camerabeweging van geavanceerde computerbeelden die de zoektocht moeten reflecteren naar een plaats die overal zou kunnen zijn.
Dank zij de boedelbeschrijving en het schilderij Het kunstkabinet van Nicolaas Rockox door Frans Francken weten we hoe de woning van N.Rockox er uit zag. Dit brengt ons bij de tweede tentoonstelling: Het Gulden Cabinet.
We betreden het huis van een Antwerpse kunstverzamelaar, ten tijde van de Gouden Eeuw. Ook hier topstukken van de oude meesters, die komen uit het KMSK en het Rockoxhuis. Je beleeft, zoals reeds gezegd, deze unieke collecties in de intieme huissfeer van een Antwerpse stadswoning en niet, zoals gebruikelijk, in grote 19de-eeuwse museumzalen.
De schitterende samenwerking tussen het KMSKA en het Rockoxhuis, loopt helaas ten einde.
Het was een mooi en deugdelijk huwelijk en dat mag gevierd worden.Het Rockoxhuis wordt gerenoveerd en zal met het Frans Snijdershuis uitgebreid worden. In februari 2018 gaan het Snijders & Rockoxhuis met een hernieuwde inrichting open. Normaal had ik hier 4 hartjes gegeven, maar de gebrekkige verlichting heeft dit teruggebracht naar 3.
Wat zegt het museum
In de loop van de 16e eeuw maakt de schilderkunst een revolutie door. Nieuwe genres, waaronder het landschap, veroveren de kunstmarkt en belanden in de verzamelingen van rijke patriciërs, handelaars en edellieden. Landschappen dienen als achtergrond voor Bijbelse of mythologische taferelen, maar schilders leven zich met het nieuwe genre ook uit om oneindige variaties op stadsgezichten, gebergten, panorama’s, helletaferelen en zeelandschappen te creëren.
Een van de pioniers van het Vlaamse landschap is Joachim Patinir. Pieter Bruegel de oude schildert rond het midden van de 16e eeuw wereldlandschappen. In de 17e eeuw brengt Rubens met zijn liefde voor het platteland, zijn panoramische blik en kleurrijke pallet het landschap opnieuw onder de aandacht.
U ontdekt in het Rockoxhuis hoe een Antwerpse kunstverzameling er in de Gouden Eeuw moet hebben uitgezien. De patriciërswoning van burgemeester en mecenas Nicolaas Rockox (1560–1640) heeft een metamorfose ondergaan tot een luxueus kunstkabinet met topstukken uit het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA), dat gesloten is voor verbouwing, en de belangrijkste werken uit het Rockoxhuis. U ziet er prachtige schilderijen van onder meer van der Weyden, Memling, van Eyck, Rubens en van Dyck.
Praktische Info
Museum Rockoxhuis:
Keizerstraat 12
2000 Antwerpen
Tel. + 32 3 201 92 50
inforockoxhuis@kbc.be
Open: dinsdag tot zondag, van 10 tot 17 uur
Gesloten: elke maandag, 1 en 2 januari, Hemelvaartsdag, 25 en 26 december.
Toegangsprijzen museum
Normaal tarief 8 €
Vanaf 60 jaar 6 €
Bezoeker van 19 tot en met 25 jaar 1 €
KBC-klant op vertoon van bankkaart (geldig voor twee personen) 0 €
Rockoxhuis, avec le nom seul, on sait à quoi s’en tenir : il s’agit d’une maison particulière transformée en musée. Petites pièces et couloirs à la place de ces grandes salles froides que l’on voit dans la plupart des musées. Cela donne beaucoup plus d’ambiance et les œuvres sont bien mieux mises en valeur. Une « maison », présente un deuxième avantage : en plus des peintures et dessins au mur il y a des meubles, une sélection d’objets ménagers et de superbes vaisselles.
Compartimenter l’art ne pourrait jamais se faire ; art et artisanat sont des produits d’une période socio-économique et il y a une constante interaction et un enrichissement mutuel entre ces disciplines.
Rockoxhuis est une propriété privée, ce qui est très important ; la gestion par des politiques, n’est pas toujours un succès pour un musée. CBC est propriétaire de la Rockxohuis (depuis 1970), maison de Nicolaas Rockox (1560-1640) qui fut maire d’Anvers, mais par-dessus tout, humaniste, collectionneur et mécène. O tempora, o mores.
La Rockoxhuis présente deux expositions complémentaires qui valent, même séparément, le déplacement : The Sky is the Limit (le paysage aux Pays-Bas) et Het Gulden Cabinet (le Musée des Beaux-Arts invité au Rockoxhuis)
The Sky is the Limit débute par des œuvres de Joachim Patinir (1483 – 1524) né à Dinant et qui, en 1515, rejoint la Guilde de Saint-Luc à Anvers. C’est un pionnier, car il est le premier à abandonner les thèmes religieux, pour peindre des paysages. Quarante peintures et dessins provenant des collections du Musée Royal des Beaux-Arts d’Anvers (KMSKA) et du Musée Rockxohuis complétés avec 20 œuvres provenant de la Gemäldegalerie Alte Meister de Dresden donnent un bel échantillon des plus beaux paysages du 16e et 17e siècle. Il y a des œuvres de Rogier Van der Weyden, Hans Memling, Jan van Eyck, Rubens, Anthony Van Dyck, Joachim Patinir, Pieter Bruegel I, Jan Brueghel I, Roelant Savery et Salomon van Ruysdael.
Le musée a estimé opportun de mettre ces chefs-d’œuvre en parallèle avec la vidéo Travel (1996-2013) de David Claerbout (1969) Le film est un long traveling de caméra avec des images informatiques qui montrent un endroit qui pourrait être n’importe où.
Grâce à l’inventaire et aussi grâce à la peinture Cabinet d’art de Nicolaas Rockox par Frans Francken, nous connaissons l’intérieur de la maison de N. Rockox et cela nous amène à la deuxième exposition : Le cabinet d’or. Nous découvrons la maison d’un collectionneur d’art Anversois à l’époque de l’Age d’Or. Et ici aussi nous retrouvons des chef-d’ œuvres des anciens maitres, en provenance des collections du Musée des Beaux-Arts d’Anvers et du Rockoxhuis. On peut vivre cette collection unique dans l’atmosphère intime d’une maison de ville d’Anvers et pas, comme trop souvent, dans de grandes salles des grands musées du 19e siècle.
La formidable coopération entre le KMSKA et le Rockoxhuis, arrive malheureusement à sa fin. Ce fut un beau et bon mariage. Le Rockoxhuis va être rénové et agrandi par la même occasion, avec la maison voisine : la Frans Snijdershuis. En février 2018 la Snijders & Rockoxhuis ouvrira ses portes.
Normalement j’aurais donné 4 cœurs à cette expo, mais compte tenu du piètre éclairage, je l’ai ramené à 3.
Que dit le musée
Dans le courant du XVIe siècle se produit une véritable révolution dans l’art de la peinture. Des genres nouveaux, parmi lesquels la peinture paysagère, conquièrent le marché de l’art et étoffent les collections des riches gentilshommes, patriciens et négociants. Les paysages décorent l’arrière-plan de scènes bibliques ou mythologiques mais les peintres se laissent aussi volontiers influencer par le genre nouveau et peignent avec enthousiasme une grande variété de paysages urbains, de scènes de montagnes, de panoramas et de marines, sans oublier des représentations des enfers.
L’un des pionniers de l’art paysager flamand est Joachim Patinir. Vers le milieu du XVIe siècle Pierre Breughel l’ancien peint des paysages tant réels qu’imaginaires. Au XVIIe siècle Rubens, cet amoureux de la campagne, brosse de sa palette colorée des panoramas qu’il remet au goût du jour.
Vous découvrirez à la Maison Rockox comment une collection d’art anversoise devait se présenter au Siècle d’Or. La demeure bourgeoise du bourgmestre et mécène Nicolas Rockox (1560–1640) se métamorphose en un luxueux cabinet d’art présentant des chefs-d’oeuvre du Musée Royal des Beaux-Arts d’Antwerpen (fermé pour rénovation) ainsi que les principales oeuvres de la collection de la Maison Rockox. Vous y verrez des peintures magnifiques notamment de van der Weyden, Memling, van Eyck, Rubens et van Dyck.
Infos pratiques
Musée Maison Rockox :
Keizerstraat 12
2000 Antwerpen
Tél. +32 3 201 92 50
inforockoxhuis@kbc.be
Heures d’ouverture : du mardi au dimanche, de 10 à 17 heures
Fermeture : lundi, 1er et 2 janvier, Ascension, 25 et 26 décembre.
Prix d’accès du musée
Tarif normal 8 €
A partir de 60 ans 6 €
De 19 à 25 ans 1 €
Clients K BC sur présentation de la carte bancaire (valable pour deux personnes) 0€
