Het Dr. Guislain museum trok vorig jaar 70.122 bezoekers aan, en dat doen ze meestal met mooie maar moeilijke tentoonstellingen. Zoals “Vuil Vel. Sprookjes en Taboe” dat nu loopt tot einde februari 2016.
Geen grote kunst, geen wow gevoel, maar een onderwerp dat een facet van het werelderfgoed, de sprookjes, op een zeer eigenzinnige manier belicht.
Het Dr. Guislain museum trok vorig jaar 70.122 bezoekers aan, en dat doen ze meestal met mooie maar moeilijke tentoonstellingen. Zoals “Vuil Vel. Sprookjes en Taboe” dat nu loopt tot einde februari 2016.
Geen grote kunst, geen wow gevoel, maar een onderwerp dat een facet van het werelderfgoed, de sprookjes, op een zeer eigenzinnige manier belicht.
Dit eigenzinnig museum gaat in tegen het Disneyland van de artistieke 21ste eeuw: de stroom van het artificieel wereldje van glamour, geld, namedropping, prestige, commercie, ziekelijk carrièrisme en ijdelheid. Nog maar net zijn ze er in geslaagd een zeer mooie tentoonstelling te openen over het thema “Schaamte”, en nu komen ze naar buiten met een ander taboe: de sprookjes. Disney mag dan wel de sprookjes “gesteriliseerd” hebben, de wereld is geen pretpark: homo homini lupus.
Volkssprookjes zijn dan misschien wel werelderfgoed maar Roodkapje, Rapunzel, Assepoester, Sneeuwwitje en de Schone Slaapster komen hier in hun oudere, rauwe versie naar buiten. Of zoals professor Paul Verhaeghe het stelt: Sprookjes – in hun oorspronkelijke versie – vertellen wat er allemaal fout kan lopen in de wereld, hoe sommigen daaraan ontsnappen en anderen niet. Vandaag spreken we over gezinsdrama’s en noemen we dit onvoorstelbaar. Deze verhalen houden ons een spiegel voor waar we niet graag in kijken
In haar laatste boek, Vuil vel, heeft Marita De Sterck, antropologe en jeugdschrijfster, veertig Vlaamse volkssprookjes verzameld die worden opgeluisterd met lino’s van Jonas Thys. Tekst en lino’s vormen de basis van deze tentoonstelling waarbij ook een filmpje te zien is waarin Reinhilde Decleir het verhaaltje voorleest van ‘de vrouw die haar drie kinderen vermoordde.
Er zijn ook schriftjes te zien waarin de volkssprookjes werden opgetekend en zij laten ook het werk van de toenmalige censuur zien: de handtastelijke pastoor wordt verbeterd met “koster”, en de “warmere oven” van de deerne, wordt vervangen door een “warmer hart”.
De tentoonstelling heeft ook een “outsider art” element, we zijn tenslotte in het Guislain museum. Klinische psychologen vroegen aan kinderen tussen 9 en 12 jaar een eigen sprookje te maken en het in een tekening weer te geven. En in hun fantasie komen angst en gruwel wel degelijk naar voren of zoals Myriam Maes, klinische psychologe, het zegt: In die zin staan rauwe sprookjes lijnrecht tegenover onze manier van opvoeden, waarin kinderen braaf en gehoorzaam moeten zijn en alles moeten overnemen zonder vragen te stellen.
Eros en Thanatos.
Praktische info:
Jozef Guislainstraat 43
9000 Gent, België
t +32 (0)9 216 35 95
info@museumdrguislain.be
di – vrij: 9 – 17 u
za – zo: 13 – 17 u
8 €
Le Musée Dr Guislain a accueilli 70122 visiteurs l’an dernier, et cela avec de belles mais parfois difficiles expositions. Comme “ Vuil Vel. Sprookjes en Taboe” qui a lieu jusqu’en février 2016. Pas du grand art, aucun sentiment de waw, mais un sujet qui éclaire une des facettes du patrimoine mondial, les contes de fées, d’une façon très spéciale.
Ce musée va à contre-courant du Disneyland du XXIe siècle artistique : monde artificiel du glamour, de l’argent, du prestige, du commerce, du carriérisme maladif et de la vanité.
Il y a à peine un mois, ils ont lancé une très belle exposition sur le thème de la « Honte », et maintenant ils sortent avec un autre tabou : les contes de fées. Disney a beau avoir “stérilisé”, les contes de fées, notre monde n’est pas un parc d’attractions : Homo homini lupus.
Les contes de fées sont peut-être reconnus comme patrimoine mondial mais le Petit Chaperon Rouge, Rapunzel, Cendrillon, Blanche-Neige et la Belle au bois dormant viennent ici dans leur version ancienne et crue. Ou comme le professeur Paul Verhaeghe l’écrit : Les contes dans leur version originale – racontent ce qui peut aller mal dans le monde, comment certains y échappent et d’autres pas. Aujourd’hui, nous parlons de drames familiaux, et considérons cela inimaginable. Ces histoires nous placent devant un miroir dans lequel nous n’aimons pas regarder
Dans le dernier livre de Marita De Sterck, anthropologue et auteur de livres pour enfants, Vuil vel, elle a recueilli quarante contes populaires flamands qui sont illustrés aves des linos de Jonas Thys. Textes et linos constituent la base de cette exposition où l’on peut aussi voir un court métrage dans lequel Reinhilde Decleir lit l’histoire d’une mère qui a assassiné ses trois enfants.
Il y a également de petits cahiers dans lesquels sont écrits les contes et on peut y voir en marge, les annotations de la censure : un curé quelque peu trop entreprenant est remplacé par le bedeau et quand une catin dit que son four est plus chaud, on remplace cela par un cœur plus chaud.
L’exposition comporte aussi un élément art brut, nous sommes au musée Guislain après tout.
Des psychologues cliniques avaient demandé à des enfants entre 9 et 12 ans d’inventer leur propre conte et d’en faire un dessin. Et dans leurs fantaisies la peur et l’horreur sont bien présents, ou comme le dit Myriam Maes, psychologue clinicienne : En ce sens les contes réalistes sont diamétralement opposés à notre forme d’éducation où les enfants doivent être dociles et obéissants et doivent écouter sans poser de question.
Eros et Thanatos.
Infos pratiques
Jozef Guislainstraat 43
9000 Gent, België
t +32 (0)9 216 35 95
f +32 (0)0 216 35 35
info@museumdrguislain.be
ma-ve: 9 – 17 h
8 €
sa – di: 13 – 17 h
Fermé: lundi
