Quovadisart commentaar :
een enige kans…
Contrareformatie, Dominicanen, Spaanse Pathos, theatraliteit ….allemaal niet echt my cup of tea, maar tja, Van der Weyden is een douchezaal geworden en dus is Zurbaran de enige grote publiekstrekker vandaag. Dus niet echt enthousiast binnengewandeld, maar mijn vooroordelen serieus bijgeschaafd bij het buitengaan .
Want Zurbaran is niet zonder niets een grootmeester die dus boven de dogma’s, modes en opgelegde beeldtaal etc staat. Ik moet zeggen dat de audiogids echt zijn taak doet : een sober, niet opdringerig maar haarscherp commentaar met speciaal voor de tentoonstelling opgenomen muziek van het Huelga ensemble.
Om Zurbaran goed te begrijpen moet men uiteraard terug naar de contrareformatie en begrijpen dat schilderkunst ‘het’ media van die tijd was – zeg maar de you-tube van toen – om de doctrines naar buiten te brengen. De toeschouwers moesten diep onder de indruk geraken…en hun leven beteren. Onze kerken staan vol met – veelal tweederangswerken- met dit comminicatiearsenaal, maar Zurbaran zweeft torenhoog boven dit soort werken: er is pathos, maar mét sereniteit, het gaat om het sacrale, maar met aards realisme, het is theatraal , maar geen photoshop…. en wat een virtuositeit! De tentoonstelling laat ook de ruimte voor een tweede lezing: het parcours van een kunstenaar die zich met discountprijzen een naam moet maken , de taakverdeling in zijn atelier , het opzoeken van nieuwe markten wanneer Sevilla economisch ten onder gaat, de stijlverandering onder de druk van zijn jonge concurrent Murillo, het matig seriewerk om aan de kost te geraken …fascinerend en zo herkenbaar vandaag.
Het communiqué van Bozar:
Zurbaran : Meester uit de Spaanse gouden eeuw
Francisco de Zurbarán behoort net als Velázquez en Murillo tot de belangrijkste Spaanse barokschilders. Voor het eerst in België is een overzicht van zijn artistieke productie te zien. Zijn oeuvre (met voornamelijk religieuze onderwerpen) valt op door een zuiver naturalisme vermengd met een moderne poëtische sensibiliteit. De ‘schilder van de contrareformatie’ gaf met zijn doeken uitdrukking aan de nieuwe mentaliteit na het Concilie van Trente (1545-1563), dat in het Spanje van de zestiende en zeventiende eeuw niet alleen voor een culturele opleving in de beeldende kunsten zorgde, maar ook in theater, literatuur en muziek. Dat laatste kun je ervaren in een reeks concerten en andere activiteiten die parallel met de retrospectieve plaatsvinden.
Praktisch:
Ravensteinstraat € 12,00: basisprijs De audiogids (waarde: € 3) is niet inbegrepen…maar sterk aan te raden.
Dinsdag- zondag : 10 – 18 uur ( donderdag 21 u )
Le commentaire personnel de Pierre Kluyskens
Contrereforme, théâtralité, pathos espagnol, art religieux, sacré et mystique…pas tout à fait ma tasse de thé, mais comme c’est la seule ‘ grande expo de peinture ‘ en ce moment j’y suis allé avec un peu les pieds de plomb…pour en ressortir avec un tout nouvel éclairage sur l’oeuvre dece peintre.
Il faut dire que le commentaire audio ( payer ce supplément sinon vous allez être perdus) donne les clés essentielles: il est sobre, intelligent , concis et agrémenté d’un enregistrement musical de l’ensemble Huelgas spécialement conçu pour l’expo.
Il faut bien sûr se replacer dans l’esprit de l’époque: il n’y avait pas you-tube et l’église faisait appel à la peinture pour réaffirmer la doctrine. Il fallait donc des tableaux qui impressionnaient durablement les (in)-fidéles. Nos églises sont pleines de ce genre d’oeuvres, mais Zurbaran établit clairement la frontière entre le petit-maître au service de l’église et un grand artiste au dessus des modes et des convenances . Il y a du pathos, mais il est serein, il s’agit du sacré, mais c’est un sacré enraciné dans la réalité du quotidien…et puis il y a une maitrise technique époustouflante: regardez de près les détails dans le noirs et les blancs…
Intéressant à cette exposition est la seconde lecture qui apparaît en filigrane ; celle du parcours d’un artiste qui débute au ‘ rabais ‘ pour ce faire connaître , le monde des ateliers, des marchés que l’on doit trouver quand la crise gangue Séville, les commandes bâclées pour survivre, la concurrence de nouvelles étoiles montantes ( in casu Murillo avec un style plus ‘ romantique ‘…au fond, tout ceci est très proche de notre temps.
lire également : le soir
Le communiqué de Bozar:
Maître de l’âge d’or espagnol
Francisco de Zurbarán est l’un des grands peintres baroques espagnols, à l’instar de Velázquez et de Murillo. Pour la première fois en Belgique, il vous sera possible de voir un aperçu de sa production artistique. Son œuvre (essentiellement des sujets religieux) se caractérise par un naturalisme pur, empreint d’une sensibilité poétique moderne. Le « peintre de la contre-réforme » traduit dans ses toiles la nouvelle mentalité apparue après le Concile de Trente (1545-1563), qui a fait souffler sur l’Espagne des XVIe et XVIIe siècles un vent de nouveauté, non seulement dans le domaine des beaux-arts mais aussi dans le théâtre, la littérature et la musique. Vous pourrez vous en rendre compte grâce à une série de concerts et d’activités organisés en marge de cette rétrospective.
Informations pratiques:
Rue Ravenstein ; Bruxelles
€ 12,00: prix plein; Audioguide 3 €
COMBI: Nautilus + Michaël Borremans + Zurbarán
Mardi- dimanche : 10 – 18 h ( jeudi 21 h )
Préparer votre visite:
wiki
